-
Notifications
You must be signed in to change notification settings - Fork 1
寧波話《路孝子》 1852
LU HYIAO-TS.
路孝子。
NYINGPO:
1852.
Zin kyi-jih nyin, læ Hwô-gyi koh yiu ih-go nyü-nying kyiao-leh Kô s-meo, nyin-kyi s-jih to-tin, læ ih-go hyiang-tsʽeng li-hyiang zo siao shü-vông, kao-kao siao-nying doh-shü. Yiu-ka ih-nyih, Kô s-meo kʽen-kyin ih-go jih-nyi-sæn shü siao-nying tseo-ko, meng-meng Kô s-meo z-ka wô,
前幾十年，來花旗國有一個女人叫勒嘉師母，年紀四十多點，來一個鄉村裏向坐小書房，教教小人讀書。有介一日，嘉師母看見一個十二三歲小人走過，問問嘉師母是介話，
"Ng yiu za-bæn ka feh? Hao peh ngô dzæn liang dong-din."
「爾有柴爿鋸[1]弗？好畀我賺兩銅錢。」
Kô s-meo we-teh gyi z-ka wô, "Ngô za long-tsong z ngô-go ling-sô-kô ih-go lao-den ka-go."
嘉師母回答渠是介話，「我柴攏總是我個鄰舍家一個老頭兒鋸[1]個。」
Keh siao-nying z-ka wô, "Ôh-yüô! Keh-tsao dza yii?[2] ni?"
箇小人是介話，「喔唷！箇遭咋依呢？」
S-meo meng gyi soh-go z-ken?
師母問渠啥個事幹？
Keh siao-nying z-ka wô, "Ngô vu-lao ngæn-tsing hehhah?[3]-de, ngô meo-lao bing yi hyüong-hyüong-kæn. Ngô kyih-mih tseo-cʽih-læ z-ʽeo, ah-lah ah-me læ-tih kʽôhkʽoh?[4], zông-kʽong-pʽô ah-lah meo-lao bing ve hao. Ngô zi ziah-z hao dzæn-tin dong-din cong do-nying, pô-feh-neng-keo; keh-lah kyih-mih sing-siang tao nying-kô oh-li kyʽi ka-ka za-bæn. Kʽo-sih! Tseo-leh pun-pun jih-nyih m̆ nying iao ngô ka."
箇小人是介話，「我父老眼睛瞎著，我母老病又兇兇間。我今日走出來時候，阿拉阿妹來底哭，尚恐怕阿拉母老病弗會好。我自若是好賺點銅錢供大人，巴弗能夠；箇拉今日心想到人家屋裏去鋸鋸[1]柴爿。可惜！走勒半半十日無人要我鋸[1]。」
Ka wô-ts ziu ngæn-li beh-cʽih jih-dzæ kʽo-lin siang.
介話仔就眼淚浡出實在可憐相。
Kô s-meo kʽen gyi ngæn-li beh-cʽih, kʽen gyi lang-lang tʽin-kô i-zông cʽün-leh boh-boh-go, nying kwah-kwah læ-tih teo, ziu eo gyi tseo-tæn-tsing-læ ho-lu pin-yin zo ih-zo; meng gyi we du-kyi feh?
嘉師母看渠眼淚浡出，看渠冷冷天價衣裳穿勒薄薄個，人刮刮來底抖，就謳渠走擔進來火爐邊沿坐一坐，問渠會肚飢弗？
Keh siao-nying z-ka wô, "Ngô feh-da-li du-kyi, zô-nyi tsiu-ko ngô yiu liang fæn-jü kyʽüoh-ko-de."
箇小人是介話，「我弗大裏肚飢，昨日晝過我有兩番薯喫過著。」
Kô s-meo meng gyi ka wô, "Yia-væn ni?" Gyi wô, "M̆-neh kyʽüoh-ko." S-meo yi meng gyi, "Tʽin-nyiang-væn ng iao-bông yia m̆-neh kyʽüoh-ko?" Keh siao-nying we-teh gyi ka wô, "Keh tao m̆ iao-teh-kying, mæn-mæn hao kyʽüoh; ngô meo-lao teng ngô wô-ko-de, gyi z-ka wô, 'Ah-fah, ng tsih kwun gying-lih tso z-ken, i-jing Tsing Jing-go dao-li tso nying; ka Tʽin Vu pih-ding we tsiao-kwu ng-noh,'" tsih-leh oh-li z-ken ih wô-kyʽi-læ, sing-li jih-dzæ feh-tsiao dza næn-ko.
嘉師母問渠介話，「夜飯呢？」渠話，「無得喫過。」師母又問渠，「天亮飯爾要防也無得喫過？」箇小人回答渠介話，「箇倒無要得緊，慢慢好喫；我母老等我話過著，是介話，『阿發，爾只管勤力做事幹，依循真神個道理做人；介天父必定會照顧爾儂，』」只勒屋裏事幹一話起來，心裏實在弗知道咋難過。
Kô s-meo yia ngæn-li cʽih, z-ka wô, "ʽÆ! Ng-noh siao-nying tao hao, dæn-ming bih nying kʽeng pông-dzu ng, feh-kʽeng pông-dzu ng, ngô pih-ding we teng ng kyʽi tang-sön kyi-kʽen.
嘉師母也眼淚出，是介話，「唉！爾儂小人倒好，但命別人肯幫助爾，弗肯幫助爾，我必定會等爾打算記看。」
Ziu tao tsao-keng-li kyʽi-de, do-leh ih-ngæn mun-deo, ih-ngæn nyüoh, peh gyi kyʽüoh.
就到竈跟裏去著，馱勒一眼饅頭，一眼肉，畀渠喫。
Keh siao-nying z-ka wô, "To zia s-meo; tʽeo-pʽô s-meo kʽeng shih-wô, peh ngô do tao oh-li kyʽi. Tsih-leh feh-tsiao s-meo yiu ling-sô-kô iao nying ka za-bæn m̆-teh?"
箇小人是介話，「多謝師母；偷怕師母肯說話，畀我馱到屋裏去。只勒弗知道師母有鄰舍家要人鋸[1]柴爿無得？」
Kô s-meo z-ka wô, "Fông-sing, ngô tsao-keng ʽeo-deo yiu-ho za-bæn læ-kæn, ng hao kyʽi ka, ngô we coh kong-din peh ng." Keh siao-nying wô "To-dzing to-dzing s-meo." Ziu kwʽa-kwʽa peng tao tsao-keng ʽeo-deo kyʽi ka za-bæn kyʽi-de.
嘉師母是介話，「放心，我竈跟後頭有夥柴爿來間，爾好去鋸[1]，我會囑?工錢畀爾。」箇小人話「多承多承師母。」就快快奔到竈跟後頭去鋸[1]柴爿去著。
Kô s-meo ʽeo gyi læ-tih ka, ziu cʽün-leh nga-tʽao ta-leh mao-ts, tao ling-sô-kô oh-li kyʽi-de, wô-hyiang gyi-lah dao, "Keh-go siao-nying tsæ hao m̆-neh-de, nyin-kyi se-tsih ka-kyʽing, wa we ka hyiao-jing, wa we ka pô-kyih, jih-dzæ næn-teh, næn-teh; ah-lah z-jün kæ pông-tsʽeng gyi kyi." Ling-sô-kô long-tsong z-ka wô, "Ng-go shih-wô z-go, z-jün kæ pông-tsʽeng gyi." Kô s-meo-go ling-sô-kô ziu teo-long liang-sæn kwʽe fæn-ping song-peh Ah-fah; yiu ih-go nying do-leh mun-deo, yiu ih-go do-leh ih-bing ngeo-na, wa-yiu ih-go do-leh jih-to hao-hao bing-ko; ih-tsah do-do læn peh gyi-lehlah? tsi-mun-de, eo Ah-fah ta tao oh-li kyʽi kao-fu tia-nyiang.
嘉師母候渠來底鋸[1]，就穿勒外套帶勒帽子，到鄰舍家屋裏去著，話向渠拉道，「箇小人再好無得著，年紀雖則介輕，還會介孝順，還會介巴結，實在難得，難得；阿拉自然該幫襯渠記。」鄰舍家攏總是介話，「爾個說話是個，自然該幫襯渠。」嘉師母個鄰舍家就兜攏兩三塊番餅送畀阿發；有一個人馱勒饅頭，有一個馱勒一瓶牛奶，還有一個馱勒實多好好蘋果；一隻大大籃畀渠拉姊妹隊，謳阿發帶到屋裏去交付爹孃。
Ah-fah feh-jün feh-kʽeng do; gyi wô, "Ngô bing feh-z tʽao-væn, neng-s peh ngô sang-weh tso-tso, dzæn-tin dong-din, zi kyʽi ma tong-si peh do-nying kyʽüoh.
阿發怫然弗肯馱；渠話，「我並弗是討飯，寧使畀我生活做做，賺點銅錢，自去買東西畀大人喫。」
Kô s-meo teng gyi wô, "Keh-go shih-wô, keh-zông vong kông-de, ng-go meo-lao sang-bing-kæn; teng ng dzæn-tsing-læ, læ-feh-gyi-de. Ng do-leh-kyʽi, z-de; ngô ming-tsiao wa iao zi tao ng-go oh-li, kyʽi mông-mông ng-go meo-lao."
嘉師母等渠話，「箇個說話，箇上弗用講著，爾個母老生病間；等爾賺進來，來弗及著；我明朝還要自到爾個屋裏，去望望爾個母老。」
Ah-fah kyʽih-leh keh-tsah læn kyü oh-li kyʽi-de, ih tseo-tsing meng-kʽeo-den, pô Kô s-meo shih-wô long-tsong wô-hyiang tia-nyiang dao; yi pô song læ-go tong-si yiang-tang-yiang do cʽih-læ peh ah-nyiang kʽen.
阿發挈勒箇隻籃歸屋裏去著，一走進門口頭兒，把嘉師母說話攏總話向爹孃道；又把送來個東西樣打樣馱出來畀阿孃看。
Ah-fah-go ah-tia z-ka wô, "Ah-fah, ngô kʽo-sih z hah-ts, feh neng-keo kʽen-kyin keh-sing hao-hao eng-nying; ng-noh ih-sang ih-si ih-ngæn m̆-nao mông-kyi." Ziu teng Ah-fah-go ah-nyiang z-ka wô, "Ah-lah jih-dzæ ing-kæ zia-zia Tʽin Vu-go do-do eng-we, ing-we gyi s-peh ah-lah ka hyiao-jing ih-go ng-ts; feh-jün keh-sing hyü-to hao tong-si kyih-mih-ts ʽah-li læ ni?" Ah-fah-go ah-tia ziu tsʽæn-nyiæn-kyi zia-zia Tʽin Vu, we-leh keh-sing song-læ-go tong-si; yi we-leh Tʽin Vu s-peh gyi ka hao ih-go ng-ts.
阿發個阿爹是介話，「阿發，我可惜是瞎子，弗能夠看見箇星好好恩人；爾儂一生一世一眼無得好忘記。」就等阿發個阿孃是介話，「阿拉實在應該謝謝天父個大大恩惠，因為渠賜畀阿拉介孝順一個兒子；弗然箇星許多好東西今日子何裏來呢？」阿發個阿爹就懺念記謝謝天父，爲勒箇星送來個東西；又爲勒天父賜畀渠介好一個兒子。
Keh-go z-ken næn-kæn yi-kying s-jih-to nyin de. Ah-fah yin-dzæ læ Hwô-gyi koh yi-kying tso en-tsʽah-s ko-de, nying-kô tu ngao gyi nying cong-sing ʽeo-dao. Gyi ah-tia-go veng-deo-teng tsʽao-ts-hwô yi-kying kʽæ-leh nyiæn-to nyin-de. Næn-kæn gyi-go ah-nyiang lao-lao-de, tsih-we do-leh æen?[5]-dziang læ kao-tʽing do-dông cʽoh-kyi cʽoh-kyi tseo-tseo. Gyi djông-djông z-ka wô, "Deo-tsao-ts nying-kô wô ah-lah gyüong-kwʽu; dæn-z keh z-ʽeo ah-lah oh-li se-tsih dong-din kyʽüih, yia m̆-neh hao sön gyüong-kwʽu, ing-we ah-lah Ah-fah tso ng-ts ka hyiao-jing; ah-lah jih-dzæ pi yiu-lao nying-kô wa yiu-lao."
箇個事幹難間已經四十多年著。阿發現在來花旗國已經做按察使過著，人家都傲渠人忠心厚道。渠阿爹個墳頭頂草籽花已經開勒廿多年著。難間渠個阿孃老老著，只會馱勒按杖來高廳大堂觸記觸記走走。渠常常是介話，「頭早子人家話阿拉窮苦；但是箇時候阿拉屋裏雖則銅錢缺，也無得好算窮苦，因爲阿拉阿發做兒子介孝順；阿拉實在比有佬人家還有佬。」
Yin-dzæ keh-tʽah di-fông nying feh eo gyi Ah-fah, long-tsong tsʽing-hwu gyi Lu lao-yia, se-tsih tso-leh kwun, fu-kwe shông-djün, gyi dzing-gyiu dæ ah-nyiang feh-tsiao dza hyiao-jing, teng siao-læ z-ʽeo ih-seh-ih-yiang. Yia djông-djông hyiang zi-go siao-nying ka-wô, "Jü-ko iao teh-djôh weh-ling-go en-tæn, teng si-ʽeo-go foh-kyʽi, tsong z iao æ-kying Tʽin-Vu, hyiao-jing vu-meo, pʽoh-pʽoh-jih-jih, pô-pô-kyih-kyih tso z-ken." Ng-noh væn-pah siao-nying doh keh-peng shü, m̆-nao mông-kyi.
現在箇墶地方人弗謳渠阿發，攏總稱呼渠路老爺，雖則做勒官，富貴雙全，渠仍舊待阿孃弗知道咋孝順，等小來時候一色一樣。也常常向自個小人介話，「如果要得着活靈個安耽，等死後個福氣，總是要愛敬天父，孝順父母，樸樸實實，巴巴結結做事幹。」爾儂凡百小人讀箇本書，無得好忘記。
《路孝子》由 19 世紀中後葉在寧波的美國傳教士麥嘉諦（Divie B. McCartee，一作「麥嘉締」）用當時的寧波方言所作，以教會式羅馬字表記，是一篇基督教的勸誡寓言故事，其原版為美國近代鄉村傳說《Stories of Frank Lucas》。