Ne yapacaksınız?

Depoyu clone'layın

$ git clone ...
$ git checkout login
$ bundle
$ rake db:migrate
$ rake db:seed
$ rails s

Nasıl?

Çalışmamda amacım bir login sayfasıyla erişilebilen blog yapmak. Agile ilerleyeceğim, küçük ama çevik adımlar.

1. Bununla alakalı bir login dalı oluşturmakla başladım,

   $ cd osce/ $ git checkout master $ git checkout -b login

2. Önce basitte olsa bir blog oluşturalım,

   $ rails g scaffold post title:string content:text

Bu bizim yerimize CRUD desteği veren formu ve config/routes gerekli eklentiyi yapar,

resources :posts

Veritabanını, migration üzerinden oluşturur: db/migrate/20120330054405_create_posts.rb. Bunu aktive etmek için,

$ rake db:migrate

Test etmek için sunucuyu başlatalım,

$ rails s --binding=1.2.3.4 --port=3001

burada 1.2.3.4 sanal makinenin IP adresi, host/fiziksel makinede web tarayıcıyı açalım ve http://1.2.3.4:3001/posts adresine gidelim, CRUD imkanımız var fakat herkes bunu yapabilir henüz login olanağımız yok.

Bu adımı commitleyelim,

$ git add .
$ git commit -a -m "scaffold:posts"

3. Login'in ilk aşaması user tablosunu/modelini oluşturmaktan geçiyor,

   $ rails g model user username:string password_digest:string

bu komut iki şey üretir (+ testleri üretir): model(user), migration. Migration'u aktive etmek için,

$ rake db:migrate

Login için parolaları şifreli saklamak istediğimizden dolayı, class içerisine

$ vim app/models/user.rb
has_secure_password

yazıyoruz. Bu aşamayı da commit'leyelim,

$ git add .
$ git commit -a -m "model:user"

4. İkinci aşamada kullanıcının giriş yapıp yapmadığını denetlemek takip etmek için oturum yönetimini aktive etmek. Bununla alakalı session controlleru oluşturacağız,

   $ rails g controller sessions new

Bu komut controller, view ve route ekler. Yeni oturum başlatmayı bunun üzerinden yapacağız. Önce login formunu tasarlayalım,

$ vim app/views/sessions/new.html.erb
<h1>Login</h1>
<%= form_tag sessions_path do %>
<div class="field">
	<%= label_tag "Username" %>
	<%= text_field_tag :username, params[:username] %>
</div>
<div class="field">
	<%= label_tag :password %>
	<%= password_field_tag :password %>
</div>
<div class="actions">
	<%= submit_tag "Login" %>
</div>
<% end %>

form kullanıcı adı ve parola isteyecek. Yönlendirme tablosunu güncelleyelim,

$ vim config/routes.rb
resources :sessions
get "login" => "sessions#new", :as => "login"

böylelikle url'de login girildiğinde controller üzerinden sessions->new çağrılacak. Yönlendirme tablosunun son durumunu şöyle görebiliriz,

$ rake routes

Test için http://1.2.3.4:3001/login sayfasına gidelim. Kullanıcı adı ve parola girebileceğimiz bir form karşılamalıdır. Login düğmesine tıklanınca CRUD'un create yöntemi tetiklenir. Buna yanıt verecek olan ise controller'da create yöntemi olacaktır,

$ vim app/controllers/sessions_controller.rb
def create
  user = User.find_by_username(params[:username])
  if user && user.authenticate(params[:password])
    session[:user_id] = user.id
    redirect_to posts_path
  else
    flash.now.alert = "Invalid username or password"
    render "new"
  end
end

Giriş yapmaya çalışınca gem paket eksikliğinden dem vuruyor

Gem::LoadError in SessionsController#create
bcrypt-ruby is not part of the bundle. Add it to Gemfile.

Bunu sağlamak için,

$ vim Gemfile
gem 'bcrypt-ruby', '~> 3.0.0'
$ bundle

Sunucuyu tekrardan başlatmak gerekiyor,

$ rails s --binding=1.2.3.4 --port=3001

Her şey güzelde, kullanıcı kaydını nasıl yapacağız. Elle yapmamız gerekiyor, bunu ise rails console'unda yapacağız,

$ rails c
> User.create(:username => "seyyah", :password => "secret",
   :password_confirmation => "secret")
> quit

Evet testi tekrarlayalım http://1.2.3.4:3001/login sayfasına girip, "seyyah:secret" çiftini deneyelim. Başarılı girişin ardından posts sayfasına yönlendirileceksiniz. Başarılı/başarısız durumunda henüz flash mesaj üstte görülmüyor. Bunu eklemek için layout dosyasına gitmek gerek,

$ vim app/views/layouts/application.html.erb
<div class="container" style="margin-bottom: 80px;" >
   <div class="content">
     <div class="row">
       <div class="span9">
	<% [:notice, :error, :alert].each do |level| %>
	  <% unless flash[level].blank? %>
	    <div data-alert="alert" class="alert alert-<%= level %> fade in">
		<a class="close" data-dismiss="alert" href="#">&times;</a>
		<%= content_tag :p, simple_format(flash[level]) %>
	    </div>
	   <% end %>
	<% end %>
       </div>
   </div>
</div>

Evet her şey yolunda gözüküyor.

Bu durumu commit'leyelim,

$ git add .
$ git commit -a -m "auth:ok"

5. Şimdi erişimi kısıtlayalım. Yani posts sayfasına sadece login yapanlar girsin. Bunun için kullanacağımız gem file cancan olacak,

   $ vim Gemfile gem 'cancan' $ bundle

cancan'i kullanarak yetkileri oluşturmaya başlayalım,

$ rails g cancan:ability
create  app/models/ability.rb

bu dosya yardımıyla yetkilerimizi ayarlayacağız ama önce Post tablosuna/modeline bu girdiyi yapan kullanıcı bilgisini ekleyelim. Bunun için tabloya yeni bir sütun eklemeyi sağlayacak migrasyonu yapmalıyız,

$ rails g migration AddUserOnPosts
invoke  active_record
create    db/migrate/20120330065912_add_user_on_posts.rb

(Not: rails isimlendirmeleri zekice davranır. AddUserOnPosts -> add_user_on_posts gibi. Tablo ismi posts model ismi Post. Çoğul/tekil, büyük/küçük harf ayrımlarına dikkat)

Bu migrasyonla yapılacak görevi tanımlayalım,

$ vim db/migrate/XXX_add_user_on_posts.rb
def up
	add_column :posts, :user_id, :integer
end

Db'yi reset atıp, sonra migrasyon daha temiz olacaktır (başka yöntemleri de var),

$ rake db:reset
$ rake db:migrate

Test kullanıcısını oluşturalım fakat bunu db'ye otomatik koymanın yolunu da sunalım,

$ vim db/seeds.rb
User.create(:username => "seyyah", :password => "secret",
 :password_confirmation = "secret")

dosyaya bu satırı ekledikten sonra,

$ rake db:seed

user_id'ın espirisi posts tablosuna eklenecek sütun, aslında users tablosunun id'sidir. Bunu Post modeline de söyleyelim: "Post modeli/tablosu user'a aittir" ingilizcesiyle "Post belongs to user" Rails'cesiyle,

$ vim app/models/post.rb
belongs_to :user

Erişimi kısıtlamanın zamanıdır,

$ vim app/controllers/post_controller.rb
load_and_authorize_resource
...
def create
	@post = Post.new(params[:post])
	@post.user = current_user
	...
end
def update
	@post = Post.find(params[:post])
	@post.user = current_user
	...
end

Authorize (yetki) o/almaksızın kaynağa (resource) erişmeye izin verme (load_and_authorize_resource) ve post oluşturulurken (create) ve güncellenirken (upadate) bunu yapanı (current_user) tabloya ekle (@post.user = current_user).

current_user yöntemini tanımlayalım,

$ vim app/controllers/application_controller.rb
def current_user
	session[:user_id] ? @current_user ||= User.find(session[:user_id]) : nil
end

Kullanıcıya ability üzerinden yetenek kazandıralım,

$ vim app/models/ability.rb
def initialize(user)
	user ||= User.new # guest user (not logged in)

	if user.persisted?
		can :read, Post
		can :manage, Post, :user_id => user.id
	else
		# Guest user are not allowed
	end
end

Post listesinde ve ayrıntılarının gösterildiği sayfada post'u göndereni degösterelim,

$ vim app/views/posts/index.html.erb
<th>Owner</th>
<td><%= post.user.username %></td>

$ vim app/views/posts/show.html.erb
<p>
	<b>Owner:</b>
	<%= @post.user.username %>
</p>

Hatırlarsanız Post modeline ait posts tablosuna user_id sütunu eklemiştik, bunun users tablosuna aitliğini de ayrıca belirtmiştik (belongs_to). Bunları yaptığımızda artık @post.user ile posts tablosundan users tablosuna geçebiliyoruz.

Eğer bir kişi Post'u üretense sadece o düzenleyebilir, login yapmış herhangi bir kişi ise CRUD yeteneğine sahiptir. Bunu ability'de şöyle söyledik,

if user.persisted?

kullanıcı login olmuşsa

if user.persisted?
	can :read, Post

tüm Post'ları okuyabilir,

if user.persisted?
	can :read, Post
	can :manage, Post, :user_id => user.id

Kendi oluşturduklarını da manage (sil, düzenle, + read, + new) edebilir.

Yetkisi olmayanlara linkleri göstermeyelim,

$ vim app/views/posts/index.html.erb
<% if can? :edit, post %>
  <%= link_to 'Edit', edit_post_path(post) %>
<% end %>
<% if can? :destroy, post %>
  <%= link_to 'Destroy', post, confirm: 'Are you sure?', method: :delete %>
<% end %>

$ vim app/views/posts/show.html.erb
<% if can? :edit, @post %>
  <%= link_to 'Edit', edit_post_path(@post) %> |
<% end %>

Yani if can? :edit, post bu post'u düzenlemeye yetkiliyse...

Sunucuyu tekrardan başlatalım ve login sayfasına gidelim, ardından Post üzerinde CRUD'u deneyelim. Her şey yolunda olmalı.

Bu aşamayı commit'leyelim,

$ git add .
$ git commit -a -m "cancan: ok"

Kaynaklar

1. auth: https://github.com/seyyah/auth-demo/blob/master/README.rdoc

2. Simple auth: http://jeremyjbarth.blogspot.com/2011/10/rails-31-simple-custom-authentication.html

3. NebJ: devise+cancan: http://github.com/NebJ/demo-devise-cancan/blob/master/README.rdoc