GIT 146’dan fazla komut içermektedir. Bunların bazıları günde sadece 1-2 kere, bazıları 40-50 kere, bazıları da ayda-yılda belki 1 kere kullanacağınız komutlar olacaktır. Eğer;
git help everyday
derseniz, karşınıza bir geliştiricinin ortalama kullanacağı komutları, nasıl kullanacağı bilgisini ve günlük rutin işlerinizde size yardımcı olabilecek çalışma yöntemlerini gösteren harika bir yardım sayfası gelir.
Kabaca bakıldığında;
git initgit loggit statusgit checkoutgit addgit resetgit commitgit pullgit push
en sık kullanacağınız komutlardan olacaktır. Hemen sıfırdan yeni bir repo oluşturalım:
$ cd /tmp/
$ git init git-basics && cd $_
Initialized empty Git repository in /private/tmp/git-basics/.git/
$ git commit --allow-empty -m'[root] Initial commit'
[master (root-commit) 7639a730f5c7] [root] Initial commit
Şimdi içine bir dosya atalım ve reponun durumuna bakalım: git status
$ touch README.md
$ git status
On branch master
Untracked files:
(use "git add <file>..." to include in what will be committed)
README.md
nothing added to commit but untracked files present (use "git add" to track)
Takip dışında dosyalar var! (Untracked files) Eğer bu dosyaları takip altına
almak isterseniz: git add <file> yapın... Peki yapalım: git add
$ git add README.md
$ git status
On branch master
Changes to be committed:
(use "git reset HEAD <file>..." to unstage)
new file: README.md
GIT, yeni bir dosya takip etmeye başladığını anladı. Çünkü biz git add ile
emir verdik GIT’e. Dikkat ettiyseniz şöyle bir uyarı var:
(use "git reset HEAD <file>..." to unstage)
git add README.md dediğimiz anda, README.md dosyasını STAGING AREA
yani sahneye almış olduk. Sahneye alınan her dosya commit edilebilir hale
gelir. Bu dosyanın içeriği GIT’in index mekanizmasına eklenmiştir. Bu
işlem STAGING olarak da bilinir.
Eğer henüz bu dosyayı takibe almak istemiyor ya da değişikliği geri almak
istiyorsanız git reset HEAD README.md yapıp sahneden aşağı indirmeniz yani
UNSTAGE etmeniz gerekir.
Bu noktada iki yeni kavram çıkar karşımıza. HEAD ve git reset.
HEAD aslında bir kısayol yani alias’dır. Bulunduğunuz branch’deki en yeni /
en son commit’i işaret eder.
Şimdi örneğe dönüp hiçbir commit yapmadan git log --oneline dersek:
* 7639a730f5c7 (HEAD -> master) [root] Initial commit
HEAD’in master branch’de commit id’si 7639a730f5c7 olanı işaret
ettiğini görürsünüz. Haydi yeni bir şey daha...
GIT, mutlaka her commit’e dünyada eşi benzeri olmayan bir ID verir. Aslında 7639a730f5c7 diye gördüğümüz şey; 7639a730f5c7979ca8a5ecaed3731e0e360f280a sayısının ilk 12 karakteridir. Bu kısa haline Short-SHA1 (Kısa SHA1) denir. Kısa SHA1’in uzun halini bulmak için;
git rev-parse 7639a730f5c7 # 12 karater
git rev-parse 7639a7 # 6 karakter
yapmak yeterlidir. Uzun SHA1’in ilk 6 ya da 7 karakteri de iş görür... COMMIT ID aynı zamanda o anı ifade ettiği için ilgili revizyonu da ifade eder.
Her commit’in tekil olması zorunluluğu, GIT’in dağıtık çalışması için zorunludur. Bir takımda N tane kişi aynı dosyalarla çalışacak ve hepsinde projenin bir kopyası olacak.
Keza hiçbiri de internete bağlı olma zorunluluğu olmadan çalışacak. Bu bakımdan her yapılan commit’in başka commit’lerle karışmaması ve unique olması gerekiyor.
İşte GIT’in en ayrıştırıcı özelliği de bu.
Tekrar örneğe dönelim. GIT bize bilgi verdi ya, eğer istersek git reset
yaparız. İleriki bölümlerde daha detaylı değineceğim ama şimdi yeri gelmişken
hızlıca açıklamaya çalışayım. git reset REVİZYON DOSYA kullanım
şekillerinden biridir. HEAD neyi işaret ediyordu? 7639a730f5c7 numaralı
commit’i. Bu revizyonda README.md diye bir dosya var mıydı?
$ git reset HEAD README.md
$ git status
On branch master
Untracked files:
(use "git add <file>..." to include in what will be committed)
README.md
nothing added to commit but untracked files present (use "git add" to track)
Hayır, takip altında böyle bir dosya yoktu. Tekrar başladığımız yere döndük... Şimdi tekrar ekleme işini yapalım ve ardından da ilk commit’i yapalım:
$ git add README.md
$ git commit -m 'Added: readme file'
[master 6601df828690] Added: readme file
1 file changed, 0 insertions(+), 0 deletions(-)
create mode 100644 README.md
Commit başarıyla gerçekleşti. GIT yeni unique (benzersiz) bir ID verdi,
6601df828690 ek olarak 1 dosyanın eklendiğini, dosya içinde metinsel
herhangi bir değişiklik olmadığını söyledi. 0 insertions(+), 0 deletions(-)
Peki şimdi durum ne?
$ git status
On branch master
nothing to commit, working tree clean
master branch’deyiz, her şey yolunda!. git add kullanırken;
# git add <DOSYA>
$ git add README.md
# git add <DİZİN>
$ git add images/
# git add .
# bulunduğun dizindeki her şeyi
# . unix ifadesidir ve current working directory’i ifade eder.
$ git add .
# git add *.py
# foo.py import.py run.py gibi sonu .py ile biten dosyaları ekler
$ git add *.py
# git add test-*.txt
# test-foo1.txt test-foo2.txt test-hello-world.txt gibi
$ git add test-*.txt
yapmak mümkün. İşlem sırası olarak önce add sonra commit yaptık. Bu süreci tek harekete indirmek mümkün:
$ git commit -a -m 'Added: all untracked files at once'
commit -a ile tüm untracked (henüz takibe alınmamış) olan dosya/dizin
ne varsa staging’e at diyoruz. -m de tabiki commit mesajı. Ben bu
yöntemi neredeyse hiç kullanmıyorum. Mutlaka ilgili dosyaları ekleyip daha
sonra commit ediyorum.